DE ONDRAGELIJKE LICHTHEID VAN HET BESTAAN, Intro

dit hoofdstuk is nu nog in aanbouw!

Van boek en schrijver, naar film en regisseur

Het boek verschijnt  in 1984
Schrijver          Milan Kundera (1929)

De film gaat in premiére in 1988

Regie               Philip Kaufman (1936)
Tomas              Daniel Day-Lewis
Tereza              Juliette Binoche
Sabina              Lena Olin
Franz                Derek de Lint

Zie het gigantisch grote verschil: het boek is door slechts één persoon geschreven, maar de film is in elkaar gedraaid door een lange rij medewerkers, waarvan wij hierboven slechts vijf vermelden: één regisseur en vier acteurs. Maar de aftiteling van de film vermeldt nog tientallen andere medewerkers: acteurs, camera-mensen, licht- en geluid-technici, decor- kostuum- en schmink-medewerkers…. etc! De film werd gemaakt door zeker honderd personen. En het boek? Door één.

Dezelfde titel – een ander medium

Deze film is gemaakt naar het gelijknamige boek. Zoals wel vaker gebeurt. Dan levert zoiets vaak de reactie op, dat het boek stukken beter was dan de film, of juist dat de film stukken beter was dan het boek… Meestal is de slotsom dus: jammer, jammer… Maar hier zien we (althans: ziet ondergetekende) een bewonderenswaardige relatie tussen boek en film, waarin beiden hun specifieke eigenschappen inzetten – van literatuur en film – om een zelfde inhoud ieder in eigen vorm te gieten. Ze leveren beiden op een andere manier hetzelfde, zou je kunnen zeggen. Deze verfilming beperkt zich gelukkig niet tot het platweg “napraten van het boek”, zoals maar al te vaak gebeurt. Deze ‘vertaling’ van boek naar film is godzijdank anders – het is zelfs een fantastische formule. Regisseur Kaufmann heeft het hart van Kundera’s boek goed voelen kloppen, en vervolgens heeft hij dat kloppende hart van het boek getransformeerd naar dat andere genre: film. Laten we snel een voorbeeldje geven, wat de argeloze filmkijker niet direct ziet, maar wat de (goede) lezer van het boek in de film dan prachtig kan terug vinden: de hoofdstuk-indeling. Hetzelfde – maar dan anders.
.

Structurele indeling van boek, van film

Een boek heeft (meestal) een genummerde indeling van hoofdstukken, sub-hoofdstukken, paragrafen etc. Voor de lezer handig en goed te volgen. Je kan het ook altijd even nakijken bij de inhoudsopgave (doen dus!). In het geval van De Ondragelijke Lichtheid is er ook zo’n hoofdstuk-indeling, maar daarbij gaat het niet om alleen maar een rijtje getallen (hoofdstuk 1, 2, 3, 4…). In dit boek zien we (als we goed kijken) een zeer doordachte formule, met bijna magisch-wiskundige waarde! Het is een ingenieus gegoochel met getallen en betekenissen. Maar het is ondoenlijk om dat op dezelfde wijze in film vorm te geven. Dat veronderstelt dat er om de haverklap hoofdstuk-nummers en titels op het doek moeten verschijnen, waarbij het bij voorbaat duidelijk is dat zelfs de beste filmkijker echt niet de achterliggende code in één keer kan ontdekken. Weg ermee dus! Maar het achterliggend principe gooit Kaufmann juist níet weg! In plaats van de wiskundig-magische hoofdstuk-indeling van Kundera, plaatst Kaufmann een visuele, filmische indeling… volgens een vergelijkbare formule! Hetzelfde – maar dan anders! Tot nu toe gaf ik hiervan nog geen concreet voorbeeld, zodat het maar de vraag is of al mijn uitleg wel op z’n plek komt. Daarom hier dan – kort – wat concrete illustratie van de toverformules.
.

Van getallen op papier naar reizen in beeld

 

Daarom hier

Het

 

 

 

 

Intro, uitleg van de behandeling: allerlei losse items!