> Conceptuele Concepten

Bijna dertig jaar geleden zag ik op TV één van de honderden uitzendingen van Van Kooten en De Bie. Veel van dat materiaal is bewaard gebleven en uitgegeven op verzamel-dvd’s, maar uiteraard niet alles. Een scène die ik mij levendig herinner, is nergens, nergens, nergens meer te vinden. En uitgerekend die scène zou wat mij betreft mogen behoren tot het verplichte lesmateriaal van iedereen die op het toneel zoiets als een regie in elkaar wenst te stampen, waarbij het criterium van ‘eigen en origineel concept’ alles domineert, infiltreert en legitimeert. Deze satire van het Simplisties Verbond heeft tot op heden – helaas maar nog steeds – helemaal gelijk en is zodoende voor herhaalde herhaling vatbaar.

De genoemde scène maakte deel uit van de aflevering met de titel “Concept“, geheel gewijd aan een destijds populaire en zeer besmettelijke conceptofilie, die ook in artistieke gelederen ijskoud om zich heen greep. Er was geen ontkomen aan een overdonderende verpakking van het niets. Ook in de toneelwereld sloeg de conceptuele verantwoordelijkheid voor onverdroten nieuwe visies onvoorwaardelijk toe. Een zichzelf respecterende toneelvoorstelling met conceptuele capaciteiten stelde uitsluitend de vraag naar het belang van toneelvoorstellingen in het algemeen en deze toneelvoorstelling in het bijzonder. Toneel over toneel over toneel. Met concept. Alleen op de eerste rij was er publiek in de zaal: daar zaten collega-theatermakers te kijken naar hun collega-theatermakers – en de volgende avond zaten die collega-theatermakers dan andersom naar elkaar te kijken. En ondertussen maar afwachten of het toneel nog een ander onderwerp zou vertonen dan openbaar navelstaren.

In de rits scènes, die allemaal zijn gewijd aan het onuitroeibare verschijnsel CONCEPT, gaat het ons hier om de scène met het nummertje 7, waarin regisseur Plok van Arnhem met leden van Toneelgroep Antisept op zoek gaat naar een nieuw concept voor “De drie zusters” van Tsjechov.

Aardig detail is overigens dat de gastrollen in deze scène werden gespeeld door acteurs, die enkele jaren eerder waren afgestudeerd aan de Toneelacademie Maastricht, namelijk Sjoerd Pleijsier (afgestudeerd in 1980), Huub Stapel (1981) en Connie Postel (1981). Daarnaast verschijnt er nog een tweede speelster in deze scène, van wie ik niet zeker weet wat haar naam is, maar ik dacht aan Hedie Meyling (1980) – klopt dat? Wie weet? De drummer is mij geheel onbekend. Wie weet?

Hieronder het overzicht van de betreffende uitzending in 1986. Bij scène 7 en scène 11 kan je klikken op een link, die dan de scène tevoorschijn tovert.

KLIK terplekke en geniet!

——————————————————————————————————————————————-

“Concept”

zondag 2 februari 1986
20:52 – 21:53 uur
Nederland 2 

Van Kooten & De Bie, aflevering 4 – Concept

Gespeelde scènes:

1. Drs. Dick de Graal Bip (concept-consultant) geeft in zijn werkkamer een definitie van het begrip “concept”. Eduard van Boven (assistent concept-consultant) stapt binnen met een concept voor een lijn.

2. Theo Krat (voetbaltrainer) over zijn voetbal-concept.

3. Dhr. Foppe gaat met een gebroken 8mm filmpje naar een hypermodern videobedrijf. Bert Matthijs (client-welcomer) leidt hem rond en vertelt dat het repareren van 8mm filmpjes helaas nog niet tot het concept behoort. [dvd]

4. Ing. Maurits Bleijerveen wandelt door stuk bos met omgevallen bomen en praat over het horizontale bosconcept.

5. Concept-consultants Van Boven en De Graal Bip bespreken een geur-concept.

6. Elke en Edu Burgers (gezelligheidsdieren) over het zit-concept van hun bank.

7. Plok van Arnhem (regisseur) met leden van toneelgroep Antisept (Huub Stapel, Sjoerd Pleijsier en Van Kooten) op zoek naar een nieuw concept voor “De drie zusters” van Tsjechov.
 KLIK hier!

8. Bert van Soppen (actievoerder tegen reclame) en P. Roelofs (directeur Marlboro Nederland) over de Marlboro-zuil in Leiden.

9. Verzekeringsagent Hoogemuts smeert Johan Beks een concept-polis aan.

10. Concept-consultants Van Boven en De Graal Bip over een concept voor een nieuwe hymne.

11. Museumdirecteur Batho van Tiel over zijn nieuwe concept: zalen zonder schilderijen of met schilderijen achterstevoren.
KLIK hier!

12. Concept-consultants Van Boven en De Graal Bip over een stoel-concept. Van Boven verliest zijn geduld.

13. Concept van een straat: portret van diverse bewoners van een gewone straat. O. den Beste (oud-leraar Duits) geeft zijn mening over het begrip “concept”. Carla van Putten brengt een kopje thee voor de cameraploeg. Man brengt een bloemetje bij de buurvrouw als dank voor het passen op de poes. Joggende en puffende man doet zijn rennen over als hij de camera ontdekt. Man heeft allerlei tips voor de opnames. Hij laat ook zijn eigen camera zien. Daarna haalt hij Mehmed Pamuk erbij.

——————————————————————————————————————————————-

De bovenstaande data van deze uitzending zijn dankbaar ontleend aan de website Simpelsite, gemaakt door Jedid-Jah Jonker, met een overdonderend uitgebreid archief rond de honderden uitzendingen die Van Kooten en De Bie produceerden van 1972 tot en met 1998. Complete, zeer gedetailleerde overzichten van alle uitzendingen op radio en televisie, van alle roemruchte personages, met talloze dialoog-teksten, foto’s, bibliografie, uitgegeven werken etc, etc. Een meer dan Simplisties Museum – fantasties!

De ooit onvindbare historische opnames van scène 7 en 8 zijn na lange speurtocht en opgegeven moed uiteindelijk tóch boven water gekomen dankzij de opmerkingsgave van alerte Albert van Andel, aan wie wij graag onvoorwaardelijk onze hartelijke dank verschuldigd zijn!

2 gedachten over “> Conceptuele Concepten

    1. Beste Albert,
      Al maandenlang komt het er niet van je even te bedanken voor deze grandioze vondst! Bij deze dus, dan, toch, alsnog, achteraf, van harte, welgemeend. Als tegenprestatie staat jouw naam & website bij mij voor eeuwig en altijd gemeld als eerste in de lange rij van LINKS naar sites inzake regie & spel & lessen. Zie aldaar. Hopelijk weten velen de weg naar jou te vinden! Toi toi toi…!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.